ایمنی در برابر آتش‌سوزی یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مهندسان، معماران و پیمانکاران پروژه‌های ساختمانی است. با توجه به الزامات جدید مقررات ملی ساختمان و افزایش حوادث ناشی از آتش، استفاده از مصالح ضدحریق نظیر ساندویچ پانل نسوز اهمیت دوچندانی یافته است. در این مقاله از وب‌سایت فابیس پانل، به بررسی کامل انواع کلاس اشتعال انواع ساندویچ پانل، استانداردهای جهانی، ساختار فنی ساندویچ پانل‌های کندسوز PUR و PIR و نحوه انتخاب پانل مناسب برای پروژه‌های صنعتی، اداری و تجاری با توجه به کاربردهای هر یک می‌پردازیم.
چرا انتخاب ساندویچ پانل نسوز مهم است؟
ساندویچ پانل نوعی مصالح پیش‌ساخته مدرن است که به‌طور گسترده در ساخت دیوارها، سقف‌ها، سوله‌ها و سردخانه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پانل‌ها به‌دلیل ویژگی‌هایی همچون عایق حرارتی، سبک بودن، نصب سریع و مقاومت در برابر رطوبت محبوبیت زیادی دارند. اما یکی از ویژگی‌های کلیدی که باید در پروژه‌های حساس به ایمنی مدنظر قرار گیرد، مقاومت در برابر آتش یا همان تعیین نوع کلاس اشتعال ساندویچ پانل است.
استانداردهای بین‌المللی مقاومت در برابر آتش
برای ارزیابی میزان اشتعال‌پذیری مصالح ساختمانی، استانداردهای مشخصی در نظر گرفته شده‌اند. ساندویچ پانل‌ها نیز بر اساس این استانداردها طبقه‌بندی می‌شوند. در ادامه به معرفی مهم‌ترین کلاس اشتعال انواع ساندویچ پانل می‌پردازیم:
1. استاندارد A1: غیرقابل اشتعال
مصالحی که در این رده قرار دارند، حتی در معرض حرارت مستقیم نمی‌سوزند. ساندویچ پانل‌هایی با عایق پشم سنگ عمدتاً در این گروه قرار می‌گیرند. این نوع پانل‌ها در شرایط آتش‌سوزی هیچ‌گونه گاز یا شعله‌ای تولید نمی‌کنند و کاملاً پایدار هستند.
2. استاندارد B1: کندسوز با عملکرد ایمن
ساندویچ پانل‌های PUR یا PIR با افزودنی‌های ضد شعله معمولاً در این رده قرار می‌گیرند. این پانل‌ها در صورت تماس با شعله، به سختی آتش می‌گیرند و به سرعت خاموش می‌شوند. برای پروژه‌هایی با نیاز امنیتی بالا نظیر انبارهای صنعتی یا سوله‌های نگهداری مواد شیمیایی، انتخابی ایده‌آل هستند.
3. استاندارد B2: اشتعال‌پذیر با سرعت متوسط
این کلاس نمایانگر مصالحی است که در مواجهه با حرارت مشتعل می‌شوند اما به‌سرعت بالا گسترش نمی‌یابند. فوم PUR معمولی اغلب در این گروه قرار دارد و برای فضاهایی با خطر حریق متوسط کاربرد دارد.
4. استاندارد B3: اشتعال‌پذیر بالا
مواد در این کلاس به‌راحتی شعله‌ور شده و آتش را گسترش می‌دهند. فوم پلی‌یورتان معمولی بدون افزودنی کندسوز در این دسته قرار می‌گیرد و برای فضاهای حساس به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.
5. استاندارد PIR: بین B1 و B2
پانل‌های با فوم PIR در دسته‌ای بین B1 و B2 قرار دارند و از ویژگی‌هایی چون مقاومت حرارتی بالا، دیرسوز بودن و کاهش دود بهره می‌برند. این استاندارد برای پروژه‌هایی که به‌دنبال تعادل میان عملکرد و قیمت هستند، بسیار مناسب است.
جدول کلاس اشتعال انواع ساندویچ پانل
| کلاس استاندارد | نوع فوم | میزان مقاومت در برابر آتش | کاربردها |
|---|---|---|---|
| A1 | پشم سنگ | کاملاً غیر قابل اشتعال | سازه‌های حساس، پتروشیمی، بیمارستان |
| B1 | PIR، PUR کندسوز | کندسوز، خود خاموش‌شونده | سوله، انبار شیمیایی، صنایع غذایی |
| B2 | PUR معمولی | نیمه کندسوز | کاربری‌های عمومی، ساختمان اداری |
| B3 | PUR معمولی | کاملاً اشتعال‌پذیر | نامناسب برای استفاده در محیط‌های حساس |
مقایسه فنی بین ساندویچ پانل‌های PUR و PIR
| ویژگی فنی | PUR | PIR |
|---|---|---|
| مقاومت در برابر آتش | متوسط (B2) | بالا (B1 یا نزدیک به A) |
| دمای شروع شعله‌ور شدن | حدود 200°C | بیش از 250°C |
| تولید دود در آتش‌سوزی | زیاد | کمتر |
| خود خاموش شوندگی | تا حدودی | بالا |
| مقاومت در برابر آب و رطوبت | بالا | بسیار بالا |
| وزن و نصب | سبک، نصب سریع | کمی سخت‌تر ولی مقاوم‌تر |
| کاربردها | ساختمان‌های اداری، سردخانه‌های عمومی | صنایع شیمیایی، پالایشگاه، نیروگاه |
- PIR دارای دمای اشتعال بالاتر (بیش از 250 درجه سانتی‌گراد)
- PIR دارای قابلیت خودخاموش‌شوندگی است
- مقاومت PIR در برابر رطوبت و مواد شیمیایی بالاتر از PUR است
- PUR سبک‌تر و اقتصادی‌تر از PIR است
ساندویچ پانل خود خاموش‌شونده چیست؟
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های ساندویچ پانل PIR، خاصیت خود خاموش شوندگی آن است. در هنگام آتش‌سوزی، این نوع پانل‌ها برخلاف دیگر فوم‌ها، قطره‌های شعله‌ور یا ذرات مشتعل از خود تولید نمی‌کنند. این ویژگی مانع از گسترش آتش به سایر بخش‌های سازه می‌شود و به همین دلیل کلاس اشتعال انواع ساندویچ پانل در دسته پانل‌های نسوز یا دیرسوز با ایمنی بالا قرار می‌گیرد.
ساختار ساندویچ پانل‌های ضد حریق
ساندویچ پانل‌ها از سه لایه تشکیل شده‌اند: دو لایه فلزی و یک لایه فوم میانی. نوع فوم مورد استفاده در عملکرد آن در برابر حرارت نقش اساسی دارد. فوم‌های رایج شامل پلی یورتان (PUR)، پلی‌ایزوسیانورات (PIR) و پشم سنگ هستند.
ساختار کلی ساندویچ پانل‌ها از سه لایه تشکیل شده است:
-
لایه خارجی و داخلی فلزی (ورق گالوانیزه یا آلوزینک)
-
لایه میانی فوم عایق (پلی یورتان، پلی ایزوسیانورات، پشم سنگ و…)
در میان این اجزا، نوع فوم عایق نقش تعیین‌کننده‌ای در کلاس اشتعال انواع ساندویچ پانل و میزان مقاومت پانل در برابر حرارت و شعله دارد. دو نوع رایج فوم عایق مورد استفاده در ساندویچ پانل‌ها عبارت‌اند از:
-
پلی یورتان (PUR): فوم سبک با ضریب حرارتی بالا، مقاومت نسبی در برابر شعله
-
پلی ایزوسیانورات (PIR): نسخه ارتقاءیافته PUR با خواص ضد شعله و دمای اشتعال بالاتر
چک‌لیست انتخاب بهترین ساندویچ پانل ضد حریق برای پروژه شما
برای انتخاب مناسب‌ترین نوع ساندویچ پانل با توجه به خطرات احتمالی آتش‌سوزی، باید عوامل زیر را در نظر بگیرید:
- بررسی استانداردهای ملی و محلی آتش‌نشانی
- انتخاب بین PIR برای پروژه‌های حساس و PUR برای سازه‌های عمومی
- در نظر گرفتن شرایط آب‌وهوایی و میزان رطوبت محیط
- مقایسه بودجه پروژه و سطح ایمنی مورد نیاز
- مقایسه قیمت و کارایی PUR و PIR
- نوع کاربری ساختمان (مسکونی، صنعتی، سردخانه‌ای)
- میزان تماس با مواد اشتعال‌پذیر
- دریافت مشاوره از تولیدکننده معتبر مثل فابیس پانل
برای فضاهایی مانند اتاق‌های سرور، اتاق‌های برق، انبارهای سوخت، و آزمایشگاه‌ها، توجهذ به کلاس اشتعال انواع ساندویچ پانل و استفاده از ساندویچ پانل PIR یا پانل پشم سنگ A1 اکیداً توصیه می‌شود. در حالی که برای پروژه‌های عمومی‌تر، پانل PUR کندسوز نیز می‌تواند گزینه‌ای اقتصادی و قابل قبول باشد.
چرا فابیس پانل؟
با توجه به افزایش اهمیت ایمنی در برابر حریق، استفاده از ساندویچ پانل‌های کندسوز و نسوز و توجه به کلاس اشتعال انواع ساندویچ پانل امری حیاتی است. به این دلیل که نه‌تنها ایمنی افراد، بلکه تمامی سرمایه سازه را در برابر آتش‌سوزی تضمین می‌کند. در این زمینه:
-
PIR برای پروژه‌های حساس و صنعتی
-
PUR برای مصرف عمومی با هزینه کمتر
-
پشم‌سنگ (A1) برای بالاترین سطح مقاوم‌سازی کاربرد دارد.
شرکت فابیس پانل، با تولید تخصصی این پانل‌ها، گزینه‌ای مطمئن برای تمامی پروژه‌هاست. فابیس پانل با ارائه انواع پانل‌های استاندارد PIR، PUR و پشم سنگ آماده تأمین نیازهای پروژه‌های صنعتی، تجاری و ساختمانی شماست. شرکت فابیس پانل به عنوان تولیدکننده تخصصی انواع ساندویچ پانل دیواری و سقفی، محصولات خود را با استانداردهای جهانی و با بهره‌گیری از فوم‌های مقاوم در برابر آتش نظیر PIR، PUR تولید می‌کند. کلیه محصولات این مجموعه در آزمایشگاه‌های تخصصی بررسی و با تاییدیه‌های ایمنی عرضه می‌شوند.
با انتخاب فابیس پانل، علاوه‌بر بهره‌مندی از قیمت رقابتی، از ایمنی سازه خود نیز اطمینان خواهید داشت. برای دریافت مشاوره رایگان در خصوص انتخاب بهترین ساندویچ پانل نسوز متناسب با پروژه‌تان با تجه به کلاس اشتعال انواع ساندویچ پانل، همین حالا با کارشناسان ما تماس بگیرید.
